ARNHEM - Wie de boeren tegenwerkt tijdens hun protestacties kan daarop worden aangekeken, aangesproken en soms zelfs geïntimideerd. De eigenaar van een Gelders transportbedrijf dat woensdag rommel opruimde op de A28 ondervond dat woensdag aan den lijve. Hij reageert echter begripvol: "Het is echt nood voor de boer."
In de vroegste uren gingen ze woensdag op pad: boeren die uit onvrede over de stikstofaanpak op meerdere plekken een statement maakten. Ze staken hooibalen in brand, legden autobanden op de weg, stichtten brand in de berm langs de snelweg en spoten mest op de rijbaan. Verkeer op de A1, A28, A30 en A50 had er last van.
Rond 7.00 uur arriveerde de eigenaar van het transportbedrijf bij zo'n plek langs de A28. Hij had even tevoren van een vaste opdrachtgever de vraag gekregen de rommel op te ruimen. Die klus zou enkele uren in beslag nemen, maar zover kwam het niet. De man kreeg namelijk meerdere nare reacties en bedreigingen binnen, puur omdat hij de opdracht had aangenomen.
"Het zou enkele uren duren voor ik alles van de weg af zou hebben", zegt de ondernemer Hij wil niet met naam en toenaam genoemd worden. "Maar in verschillende appgroepen en chats kreeg ik reacties uit onze achterban binnen, waardoor ik me genoodzaakt voelde om na twee uur werken te stoppen. Reacties van boeren, ja. Er zaten begripvolle reacties tussen, maar ook echt boze en bedreigende. Wat de strekking was? Dat ik ermee moest stoppen, de troep lekker moest laten liggen voor de overheid. Die moest het maar zelf oplossen."
Ik had niet aan de opdracht moeten beginnen
Voor de eigenaar van het transportbedrijf vormen de boeren geen groep boze onbekenden. Hij werkt veel voor ze en met ze en kent hun beweegredenen goed. Hij heeft 's ochtends vroeg onvoldoende overzien, zegt hij nu, hoe zijn keuze om de opruimklus te accepteren zou uitpakken. "Ik had er niet aan moeten beginnen, baal er ook enorm van. Het is op dit moment echt nood voor de boer. Ik heb er na de bedreigingen een uurtje over nagedacht, voor ik mijn opdrachtgever belde om hem teleur te stellen, en te zeggen dat ze toch een ander moesten zoeken."
Het incident langs de A28 staat niet op zichzelf. In Wezep gebeurde dinsdag iets dat past in de lijn. Daar was een man in opdracht van de gemeente Oldebroek bezig omgekeerde Nederlandse vlaggen - uitgegroeid tot hét symbool van protest tegen een falende overheid - te verwijderen, toen naast hem een vrachtwagenchauffeur stopte die de sleutels uit het voertuig van de man haalde. De man ging op de treeplank van de vrachtwagen staan om zijn sleutels terug te krijgen, maar daarop gaf de vrachtwagenchauffeur gas. De man moest in allerijl wegspringen.
Op de A28 en in Wezep merkten mensen die 'gewoon' hun werk deden, dat dat soms in woord en gebaar tot ongenoegen kan leiden. Voorman Mark van den Oever van Farmers Defence Force zegt dat het voortkomt uit de boosheid van de boeren. "Uitzonderlijke situaties vragen om uitzonderlijke maatregelen. Er zijn gelukkig nergens ongelukken gebeurd (wel bij Meppel, red.), en daar is ook niemand bij gebaat. Wat dat aangaat is het allemaal goed verlopen", reageert hij.
Burgemeester Tanja Haseloop van Oldebroek was woedend over de aanval op de man in Wezep, die omgekeerde vlaggen verwijderde. "Dit gaat alle perken te buiten, ik neem dit heel hoog op", liet ze boos weten aan De Stentor. FDF-voorman Van den Oever vat het incident vooral op als signaal dat het tijd wordt voor Haseloops collega's over te gaan tot actie.
Zolang de regering niet schuift, schuiven de boeren ook niet
"Er moet in Den Haag eens geluisterd worden, wanneer de agrarische sector iets zegt. Er is heel duidelijk aangegeven dat Johan Remkes als bemiddelaar geen optie is, maar daar wordt niets mee gedaan. En over de stikstofdoelen kan niet gepraat worden. Dat maakt de boer steeds wanhopiger", zegt Van den Oever. "Ik roep ze in Den Haag dan ook op in actie te komen en de rust weder te laten keren. Vervang Remkes en spreek af dat álles bespreekbaar is in een gesprek met de boeren, ook de stikstofdoelen. Zolang de regering niet schuift, schuiven de boeren ook niet."
Wim Brouwer van LTO Gelderse Vallei zegt dat hij nu niet naar de acties kijkt. "Daar hebben wij ook helemaal geen invloed op. Dat zijn individuele acties, sterker nog: toen ik vanochtend wakker werd, keek ik op de nieuwssites en toen zag ik pas dat dat gebeurde. Ik wist er van tevoren dus echt werkelijk niets van. Het zijn individuele acties die niet worden aangestuurd door belangenorganisaties."
Het moet ook niet worden opgeblazen, vindt Brouwer. "We moeten daar niet te veel aandacht aan geven. We moeten over de inhoud kunnen praten. Dit zijn allemaal randzaken wat er nu allemaal gebeurt. We moeten daar op dit moment niet te veel over praten, want we hebben belangrijkere dingen te doen."
Zie ook: Rijkswaterstaat: Acties kunnen 'tot levensgevaarlijke situaties leiden'
💬 Mail ons!
Heb jij een tip of opmerking? Mail naar de redactie: [email protected] of bel 0341-798 298
