Sinds 1975 is de Schaapskudde Elspeter Heide een bekend beeld voor inwoners, toeristen en kunstenaars op de Noord-Veluwe. De kudde van ruim 200 Veluwse heideschapen speelt niet alleen een belangrijke rol in het natuurbeheer, maar is ook een geliefd element in de lokale beleving. En dan hebben we het nog niet eens over de toeristische waarde. Evenementen als het Schaapscheerdersfeest en de Lammetjesmiddagen trekken jaarlijks vele bezoekers.
Jarenlange zoektocht naar geschikte locatie
De herders kampen al jaren met een gebrek aan ruimte en een eigen vaste woonplek. De huidige schaapskooi voldoet niet meer aan de eisen van deze tijd. De kudde is verspreid gehuisvest, wat de werkdruk enorm vergroot. Ondanks nauwe samenwerking met de gemeente en terreinbeheerders, leidde een concreet plan uit 2014 tot niets. In maart 2025 leek er eindelijk een doorbraak: de gemeente kocht een woning met agrarische grond aan de Schotkampweg 159 in Elspeet, met het oog op een nieuwe schaapskooi.
Slechts twee maanden na deze aankoop komen er bezwaren van 30 omwonenden. De juridische procedures die hieruit voort kunnen komen, zorgen voor zoveel onzekerheid dat de stichting geen toekomst meer ziet. Het bestuur noemt de bezwaren "schokkend en onbegrijpelijk", zeker gezien het belang van de kudde voor natuur, cultuur en recreatie.
Warm afscheid en hoop op nieuwe toekomst elders
De stichting heeft besloten de arbeidsovereenkomsten van beide herders te beëindigen en de activiteiten stop te zetten. De herders, Daphne van Someren en Mark Baars, zijn gisteravond geïnformeerd door het bestuur. Het besluit om te stoppen sloeg in als een bom. Tegelijk zoekt het bestuur naar een "warme overdracht" van kudde, kuddebeschermingshonden en personeel naar een plek buiten Elspeet, waar wél ruimte is voor dit waardevolle erfgoed. "Alleen een engel uit de lucht kan ons misschien nog redden en nog iets veranderen aan de situatie", laat Jan van Unen, voorzitter van de stichting, ons weten.
Reactie gemeente
De gemeente reageert geschokt op het besluit van het bestuur, maar erkent de impact van de bezwaren, een 'snelle' afhandeling lijkt niet voor de hand te liggen. Alle procedures, inclusief participatie, moesten nog opgestart worden. Eventueel zal voorlopig het heidebeheer moeten worden overgenomen door ingehuurde kuddes en/of machinale middelen. Het college benadrukt dat schapenbegrazing op termijn de voorkeur houdt en zal zich blijven inzetten op het realiseren van een nieuwe schaapskooi als basis voor toekomstig heidebeheer, laat wethouder Wichert Stoffer weten.
Raad stemt in met mogelijke nieuwe locatie schaapskooi Elspeet
💬 Mail ons!
Heb jij een tip of opmerking? Mail naar de redactie: [email protected] of bel 0341-798 298
