Het lijkt er op dat een groot mysterie eindelijk is ontrafeld. In de vijftiende eeuw werd het Gelderse kasteel Hulckenstein gebouwd in het buitengebied van Nijkerk. Omdat Nijkerk toen ook al op de grens lag van Gelre (Gelderland) en Sticht (Utrecht) was het een belangrijke versterking om de grens te bewaken en de scheepvaart op de Zuiderzee te controleren.
Verwoesting
In 1516 of 1517 werd het kasteel verwoest. Over de dader is enige onduidelijkheid. Het kan zijn dat graaf Hendrik het slot in het eerstgenoemde jaartal de lucht in liet springen. Andere bronnen wijzen Felix van Oostenrijk in 1517 aan als schuldige van de verwoesting.
In ieder geval is duidelijk dat de burcht werd herbouwd door hertog Karel van Gelre. Enkele jaren na de dood van Karel verloor Gelre haar zelfstandigheid door het Traktaat van Venlo. Het hertogdom werd in 1543 toegevoegd aan de Habsburgse Nederlanden waar ook Utrecht bij hoorde. Hierdoor verloor Hulckenstein haar strategische waarde en verviel het kasteel tot een ruïne.
De documentaire over slot Hulckenstein is hieronder te bekijken.
Torenhuis
Het was de Nijkerkse familie Pannekoeck die een groot deel van de restanten van het slot gebruikte voor de bouw van wat het 'Torenhuis' of het 'Pannenkoekenhuis' werd genoemd. Een markant gebouw met een torentje op de plek wat nu de hoek van de Venestraat en Groenestraat is. Dit huis werd in 1851 afgebroken na een brand. Sommige stenen werden nog wel gebruikt bij de bouw van andere huizen in Nijkerk. Het kan dus zo zijn dat meerdere nog bestaande panden in Nijkerk stenen van slot Hulckenstein bevatten.
De exacte locatie van Kasteel Hulckenstein was tijden onbekend. Wel was duidelijk dat het slot waarschijnlijk heeft gestaan op wat nu de bodem van het Nijkerkernauw is. In die omgeving werden eerder al restanten gevonden. Zo is in Museum Nijkerk een steen uit de fundering te bezichtigen. In 2007 zochten duikers ook al naar de funderingen nadat een satellietfoto de contouren van de burcht zichtbaar leek te maken. Toch slaagden zij er vanwege slecht zicht niet in om letterlijk en figuurlijk de onderste steen boven te krijgen.
Muurresten
Dat lijkt nu wel te zijn gebeurd. Duikers troffen tijdens de zoektocht muurresten aan. Een maritiem archeoloog heeft deze punten ingemeten en over eerder gemaakte sonarbeelden gelegd. Deze komen met elkaar overeen waardoor het vrijwel zeker lijkt dat de precieze locatie van slot Hulckenstein is gevonden.
Of er verder onderzoek komt naar het kasteel is nog onduidelijk. Maritiem archeoloog Yftinus van Popta roept in de documentaire de provincies Flevoland en Gelderland op om dit mogelijk te maken. Hij pleit ervoor om damwanden te slaan en het gebied droog te leggen zodat er opgravingen gedaan kunnen worden om zo meer details over het kasteelmysterie boven water te krijgen.
💬 Mail ons!
Heb jij een tip of opmerking? Mail naar de redactie: [email protected] of bel 0341-798 298
